यस वर्ष जैविक विविधता सम्मेलन (सीबीडी) को अनुमोदनको चौथाई शताब्दी हो – पृथ्वीको जैविक विविधता संरक्षणका लागि १ 6 countries देशहरूको बीचमा भएको सम्झौता यो टिकाऊ प्रयोग हुने सुनिश्चित गर्दै र आनुवंशिक स्रोतको उपयोगबाट हुने फाइदाहरू साझा रुपमा साझा गरिएको छ।
पश्चिममा अफगानिस्तानदेखि पूर्वमा म्यानमारसम्मका हिन्दू कुमा हिमालयका आठै देशहरू यस अधिवेशनका लागि हस्ताक्षरकर्ता हुन्। एचकेएच क्षेत्रमा चार जैवविविधता हटस्पटहरू रहेका छन् – हिमालय, भारत-बर्मा, दक्षिणपूर्व चीनको पहाड, र मध्य एशियाका पहाडहरू – जसको चरम संकटमा परेका हिमालयन खैरो भालु र सेतो गुम्छ गिद्ध जस्ता प्रजातिहरूको घर छ।
सन् २००० भन्दा पहिले शिकार, बासस्थान गुमाउने र प्राकृतिक स्रोतहरूको अस्थिर उत्खननका कारण महत्वपूर्ण जैवविविधता नोक्सान भयो। यसले संरक्षण कार्यको लागि नेतृत्व गर्यो, जसले उल्लेखनीय सफलताको कथाहरूमा परिणाम पुर्यायो।
लुप्तप्राय प्रजातिहरूको पुनः दावी गर्दै
विशाल पाण्डा, रोयल बंगाल टाइगर र एक सि horn भएको गैंडा एचकेएचका केही प्रख्यात प्रजातिहरू हुन्। तिनीहरूको जनसंख्या १ 1990 1990 ० को दशकमा डरलाग्दो तल्लो तहमा पुग्यो, तर आवास संरक्षण, अवैध कानून र सशक्त अवैध व्यवहारलाई सम्बोधन गर्न कडा कानून लागू गर्ने, र संरक्षण विस्तार र शिक्षा कार्यक्रमहरूको कारण पुनः प्राप्त भयो। एक सिed भएको गैंडा र विशाल पान्डा २०० 2008 र २०१ in मा “लोपोन्मुख” बाट “कमजोर” मा डाउनग्रेड गरिएका थिए।
जबकि रोयल बंगाल बाघ अझै खतरामा छ, यसको जनसंख्यामा उल्लेख्य वृद्धि भएको छ। पार्क अधिकारीहरू, कानून प्रवर्तन, स्थानीय समुदाय, र संरक्षण संगठनहरू, जस्तै भारतमा प्रोजेक्ट टाइगर र नेपालमा तराई आर्क ल्याण्डस्केप, ले सहयोग गरेका छन्। भूटान “नौ सुरक्षित क्षेत्रहरू जोड्ने जैविक कोरिडोरहरूको नेटवर्कले बाघहरूलाई तल्लो भूमिको जsts्गलबाट from००० मिटर माथि उचाइमा जान अनुमति दिन्छ।
स्थानीय समुदाय परिवर्तनको एजेन्टको रूपमा
HKH मा महिला र पुरुषहरू जैवविविधताबाट लाभ लिन्छन्, खाना, औषधि, आवास, चारा, कपडा, र इकोसिस्टम सेवाहरूको माध्यमबाट। उदाहरण को लागी, वैद्य र Amchis जडीबूटिहरु र पशुहरु को पार्टहरु धेरै प्रकारको बिरामीहरु को लागी औषधी तयार गर्न प्रयोग गर्दछ।
HKH मा जम्मा एक तिहाई भन्दा बढी सुरक्षित छ। तर स्थानीय समुदायहरू सामेल हुँदा संरक्षणले उत्तम काम गर्दछ। यस क्षेत्रमा बफर जोन र संरक्षण क्षेत्रहरू “8 488 सुरक्षित क्षेत्रले स्थानीय महिला र पुरुषहरुलाई संरक्षणमा संलग्न गर्दछ। उदाहरणका लागि, पाकिस्तानमा सामुदायिक हिम चितुवा रेन्जरहरू, सिक्किममा हिमाल रक्षकहरू र नेपालमा कम्युनिटि-एन्टी-पचिंग इकाईहरू रहेका छन् ”तराई।
जैवविविधता-आधारित पर्यटन HKH को धेरै भागहरूमा आयको प्रमुख स्रोत हो। अफगानिस्तानको ब्यान्ड-ए-अमीर राष्ट्रिय निकुञ्ज, म्यानमार, चीनको ह Hong्गयुआन ग्रासल्याण्ड, भारत “भ्याली अफ फ्लावर, प्राकृतिक रूपले बाँधिएका तालहरू र कालो” इनले तालसहितको इनले ताल हेर्न अफगानिस्तानको ब्यान्ड-ए-अमीर राष्ट्रिय निकुञ्ज हेर्न हरेक वर्ष हजारौं पर्यटकहरू आउँदछन्। भूटानमा क्रिकाहरू, पाकिस्तानमा मार्खोर, र नेपालमा एक सि hornे गैंडा।
जैवविविधता र स्थानीय समुदायले संरक्षित क्षेत्रहरूमा पर्यटन आयबाट फाइदा लिन्छन्: पर्यटनले स्थानीय समुदायहरूको लागि नगद उत्पन्न गर्दछ र जैविक विविधता संरक्षण र सामुदायिक विकासको लागि पार्क शुल्क फिर्ता गरिन्छ।
स्थानीय समुदायले अब सीबीडी “पहुँच र लाभ साझा (एबीएस) बिल मार्फत आनुवंशिक स्रोतको उपयोगबाट थप फाइदा लिइरहेका छन्, जसले आदिवासीहरूको जैविक स्रोतहरू र परम्परागत ज्ञानमा उनीहरूको अधिकारलाई स्वीकार गर्दछ। आठ HKH सदस्य देशहरू मध्ये सातले बिलमा हस्ताक्षर गरे, र छले यसलाई अनुमोदन गरे।
आगामी दशकहरूमा नयाँ चुनौतिहरू
जैविक विविधता संरक्षण को पछिल्लो 25 वर्ष धेरै सफलता कथाहरू उत्पादन गरेको छ। सरकारहरू, कानून प्रवर्तन एजेन्सीहरू, समुदायहरू, संरक्षण संगठनहरू र निजी क्षेत्र सबै महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको छ। आउँदो दशकहरु, तथापि, नयाँ चुनौतीहरु खडा हुनेछ। उदाहरण को लागी, बढ्दो मानव जनसंख्या र वन्यजन्तुको बासस्थानमा कमी हुनु दुबै बिचको झगडाको कारण हुनेछ।
जैवविविधता र इकोसिस्टम सेवा (आईपीबीईएस) मा अन्तर-सरकारी विज्ञान-नीति प्लेटफर्मले भर्खर एशिया र प्रशान्तका लागि प्रेस मुद्दाहरू पत्ता लगाएको छ, जसमा एचकेएच क्षेत्र समावेश छ। आक्रमणकारी विदेशी प्रजातिहरू, मौसम परिवर्तन र सम्बन्धित चरम घटनाहरू, र बढ्दो फोहोर र प्रदूषणले जैवविविधता नोक्सान चल्दैछन्। HKH क्षेत्रमा जीविकोपार्जन र दिगो विकासको लागि जैविक विविधता अत्यन्त महत्त्वपूर्ण छ, र यसको संरक्षणको लागि सामूहिक प्रयासहरू आगामी वर्षहरूमा प्राथमिकतामा रहनेछ।
(जनिता गुरुung प्रोग्राम कोर्डिनेटर- कैलाश सेक्रेड ल्याण्डस्केप कन्सर्भेसन एंड डेवलपमेन्ट इनिसिएटिभ (KSLCDI) / आईसीआईएमओडी हुन्। प्रद्युम्ना जे.बी. राणा आईसीआईएमओडीको रिसर्च एसोसिएट-इकोसिस्टम सर्भिस हुन्।)
मे २२, २०१
